Maas Cleanup in Limburg: leger vrijwilligers gaat de strijd aan met zwerfafval

„Plastic in het water is slecht, want dan gaan de dieren dood”, heeft Isra Fassbender (7) op school geleerd. En dus helpt ze deze zaterdagmiddag een handje mee met vuilnis vissen uit Mooder Maas. Letterlijk. Met een stok hengelt ze een dobberend plastic flesje naar de oever en deponeert het in een blauwe vuilniszak. Links en rechts van haar doen in blauwe T-shirts gestoken vrijwilligers hetzelfde op de Maasoever nabij het Bonnefantenmuseum in Maastricht.

Ze zijn bepaald niet de enigen in de provincie. Zo’n vijfduizend vrijwilligers op ruim 150 plekken nemen de hele dag deel aan de Maas Cleanup, de grote schoonmaakactie in het kader van World Cleanup Day. In Limburg al voor de tweede keer dit jaar: medio augustus, kort na de overstromingen, verzamelden vrijwilligers al 137.000 kilo zwerfafval uit rivieren en van de oevers. In heel Nederland – en 180 andere landen – zijn deze dag vrijwilligers op pad.

Dweilen

De Limburgse actie gaat ’s ochtends met een officieel tintje van start in de Hatenboer-haven nabij Roermond. Huub Waterval, de grote man achter het project, spreekt zo’n vijftig mensen door een megafoon toe. Hij legt nog eens uit dat alleen opruimen ‘dweilen met de kraan open is’ en dat Maas Cleanup óók energie wil stoppen in lobbywerk om de vervuiling te stoppen. Bijvoorbeeld die door Chemelot, dat ‘jaarlijks 14.400 kilo microplastics en 50 olympische zwembaden afvalwater per dag mag lozen’. De opruimactie wordt breed gesteund door het bedrijfsleven en diverse andere
organisaties, legt Waterval uit.

De vrijwilligers komen soms ook van ver weg. Zoals Kristiaan Oord uit Amsterdam, werknemer van sponsorbedrijf Salesforce. „Ik heb in de VS gewoond, en zag daar hoeveel rommel de orkanen in Florida vanuit zee meevoerden. Ik vind dit een belangrijk onderwerp”, verklaart hij zijn deelname. Jeroen Heijmans, Salesforce-directielid: „Ik heb wel een passie voor afval opruimen. Ik heb ook geen schroom meer. De eerste keer met die prikstok voelde ik me wel wat bekeken.” Frank Spikker, CEO van Mosa: „Wij hebben in Azië gewoond en mijn kinderen deden daar al mee met opruimen van de stranden in Singapore. En als je bedrijf Mosa heet, heb je natuurlijk de perfecte link met de Maas.”

Bootjes

Dan zwermen de vrijwilligers uit, sommigen stappen in een vijftal Plastic Whale-bootjes. Op de wal speelt een brassband Meisje, ik ben een zeeman. Schipper Garrincha Hallie heeft de vaartuigen de avond ervoor vanuit Amsterdam overgebracht. „Je wordt er gewoon boos van, als je ziet wat mensen allemaal weggooien”, zegt hij terwijl hij het bootje behendig het water op stuurt.

Janou Briaire, advocate bij Boels Zanders, is een van de opvarenden. „Het is fijn om de handen uit de mouwen te steken. Op het strand neem ik ook altijd een zakje mee om rommel op te ruimen.” De zesjarige Joep Wassen vist vanaf de voorplecht met een grijpstok een halve speciebak uit het struikgewas op de oever, andere opvarenden vissen flessen of grote brokken plastic uit het water.

Boterkuipjes

Later op de dag staat bij het Bonnefantenmuseum in Maastricht een nieuwe ploeg vrijwilligers klaar, zo’n 75 mensen, onder wie de 21-jarige Franse studente Chloé Taillandier. Ze woont nog maar net in Maastricht, vertelt ze. „In de Franse media las ik over de overstromingen hier in juli, en het leek me goed om te helpen opruimen.” Haar metgezellin Simone Smeets (32) werkt bij de provincie. „Laatst hebben we met een paar collega’s ook al rommel opgeruimd op het eiland bij het gouvernement. Het is belangrijk om iets te doen voor de natuur.”

Na wederom een peptalk via de megafoon gaan ook deze vrijwilligers aan de slag – zoals zovelen vandaag. Aan het einde van de dag toont coördinator Noï Boesten zich tevreden. „We denken dat we minimaal 70 à 80 ton afval hebben verzameld. Opvallend veel boterkuipjes van een overstroomde fabriek in België trouwens, én veel kratten van Chaudfontaine. We gaan erop proosten!”

Dit artikel is geschreven door Sjors van Beek en werd oorspronkelijk gepubliceerd in De Limburger.
Foto’s: Jonathan Vos