Met de founding partners van Maas Cleanup blikken we terug op de afgelopen jaren. Waarom de Maas nog niet plasticvrij is en wat er nog nodig is om dit doel te behalen, bespreken we met Joris de Beer, directeur van dsm-firmenich in Nederland.
De missie van Maas Cleanup was om de Maas binnen drie jaar afvalvrij te maken. Waarom is dat niet gelukt?
“Er is de afgelopen drie jaar heel veel bereikt. Enorme hoeveelheden afval zijn door Maas Cleanup opgeruimd. Bovenal is de bewustwording over afval in oppervlaktewater significant gegroeid door de Maas Cleanup en door acties van de industrie. Maar zoals veel milieuproblemen is ook dit probleem veel complexer dan je verwacht. Ik denk ook niet dat het echt de verwachting was van ons, als sponsor van het eerste uur, dat het echt zou lukken om de Maas in drie jaar helemaal afvalvrij te maken. Dat is een utopie, helaas. Zeker omdat de Maas gebruikt wordt als rivier om afvalwater in te lozen, zowel door publieke als private afvalwaterzuiveringsinstallaties. Dat gebeurt niet alleen in Nederland, maar ook in Frankrijk en in België. We zijn dus grotendeels afhankelijk van andere landen. Daar komt bij dat er langs de oevers van de Maas heel veel mensen wonen, werken en recreëren. Je bent dus ook afhankelijk van het gedrag van mensen. En vergeet niet de klimatologische omstandigheden. De grote overstromingen in Limburg die in 2021 plaatsvonden, zorgden ervoor dat er heel veel afval in de Maas terecht kwam. Het is onhaalbaar om de Maas in drie jaar afvalvrij te maken, maar het is wel een prachtige ambitie, en daar sluiten wij ons graag bij aan.”
Wat hebben jullie als bedrijf al veranderd?
“Wij hebben geen activiteiten meer die afwateren op de Maas. Vroeger waren de activiteiten op Chemelot onderdeel van DSM, nu is dsm-firmenich, zoals het nieuwe bedrijf nu heet, enkel nog de eigenaar van de grond en mede-eigenaar van de Campus. Vanuit die optiek zijn wij erg betrokken bij alle activiteiten op de site, inclusief de zuivering van afvalwater. Het afvalwater van Chemelot wordt in Stein gezuiverd. De afvalwaterzuiveringsinstallatie die daar staat is state of the art; dus het is een zeer effectieve zuiveringsinstallatie. Samen met Sitech als eigenaar van die afvalwaterzuiveringsinstallatie werkt Chemelot continu aan verbeteringen, om nog meer ongewenste en natuurvreemde stoffen uit het water halen die er door de productieactiviteiten op Chemelot ingekomen zijn. Maar duurzaamheid is niet alleen kijken naar emissies in water. Duurzaamheid zit in de genen, in de haarvaten van dsm-firmenich. Wij zijn al decennia lang, dus veel langer dan drie jaar, serieus bezig met duurzaamheid als integraal onderdeel van onze business-proposities. Wij zijn een van de meest duurzame bedrijven in de wereld. We staan in de top van de wereldwijde duurzaamheidsranglijsten.”
Op de onderstaande foto zie je Joris’ collega Frank Haasen die namens dsm-firmenich in 2023 het nieuwe Maas Cleanup contract tekent.
Samen met Sitech als eigenaar van die afvalwaterzuiveringsinstallatie werkt Chemelot continu aan verbeteringen, om te zorgen dat we nog meer ongewenste en natuurvreemde stoffen uit het water halen die er door de productieactiviteiten op Chemelot ingekomen zijn.
Wat kunnen jullie als bedrijf beter doen?
“We doen veel en kijken altijd hoe we verder kunnen verbeteren. Strategisch werken we om Chemelot op het gebied van water honderd procent circulair te maken. Al het water dat op Chemelot gebruikt wordt gaat in de toekomst hergebruikt worden. Het meest sprekende voorbeeld daarvan zijn de enorme koelinstallaties. Daar hangen altijd grote witte wolken boven, dat is waterdamp. Met andere woorden: dat is warmte die je gewoon in de lucht laat stromen. Dat is uiterst inefficiënt en daarom ontwikkelen we technologieën waarmee die warmte hergebruikt wordt voor andere processen. Wat we beter zouden kunnen doen? Deze processen nog sneller implementeren, maar dat is niet gemakkelijk. Het circulair water-project is een technisch hoogstandje, het is kostbaar en er moet nog veel onderzoek gedaan worden.”
Wat kan de lezer doen?
“Heel veel. Als je aan de bron voorkomt dat er vuiligheid en afval in de Maas terecht komt, dan hoef je de rivier ook niet meer schoon te maken. Enerzijds kunnen we allemaal helpen door geen afval meer weg te gooien. Daar begint het mee. Anderzijds kunnen we allemaal meehelpen het afval dat in en op de oevers van de Maas terechtkomt op te ruimen. Wacht bijvoorbeeld niet tot de gemeentelijke reinigingsdienst langskomt, maar ga zelf met een zak en een knijper aan de slag. Hoe mooi zou het zijn als iedereen een stukje van de Maasoever zou adopteren en schoon zou houden? Dat zou zo ontzettend helpen.”
Een stuwende kracht met enorme impact. Samen maakten we van woorden werkelijkheid. Van een idee een beweging die nog altijd groeit. We eindigen 2023 opnieuw met grote verwachtingen. En starten 2024 met een vraag: doe je mee? We hebben je nodig!
“Het is goed om te zien dat er mensen zijn die niet hun kop in het zand, maar juist boven het maaiveld uit willen steken met concrete acties en lobby.” Vrijwilliger Pascal Ollers zet zich in om zo veel mogelijk mensen én bedrijven te werven.
“Maas Cleanup laat de coalitie vallen. Maas Cleanup dumpt haar afval. Maas Cleanup pakt de macht,” somt Geert Gabriëls, gedeputeerde Natuur, Milieu en Erfgoed bij de provincie Limburg, de campagneslogans op.
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en blijf up-to-date
over onze acties en ons netwerk
